Ladakh - càng hiểu càng thương càng yêu
For those who choose to fight, life has a special flavor
Ngã lưng một chút sau nhiều giờ lê lết ở sân bay từ Sài Gòn sang New Delhi rồi tiếp tục đến Leh, mình mơ mảng mở mắt khi khung cửa sổ từ từ xuất hiện dãy Himalaya hùng vĩ. Mắt long lanh vì ánh bình minh đổ vào đỉnh núi phủ tuyết là cảnh tượng hiếm hoi mà mình may mắn được trải nghiệm, lòng hân hoan mong rằng những trải nghiệm về sau cũng rực rỡ như thế này.
“For those who choose to fight, life has a special flavor”
Câu nói của Đại tá trẻ tuổi người Ấn Độ được in trước cổng bảo tàng Hall of Fame - nơi tưởng nhớ những người lính đã ngã xuống để bảo vệ đất mẹ trong suốt những ngày chiến tranh giữa Ấn Độ và Pakistan. Mình đọc, lưu lại và sẻ chia vì quá thích ý nghĩa của nó.
Không ít lần trong cuộc đời này, mình bắt gặp những chuyện không hay, trải qua những thứ không dễ chịu, câu hỏi luôn là “có đáng để đối mặt với điều khó mà không thoả hiệp với những lựa chọn dễ dàng còn lại?”. Điều mình vui là dù có phải chiến đấu vì điều gì, bao nhiêu lần, cuộc sống của mình đã thật đặc biệt, có buồn, có vui, có hân hoan, có ủ dột, dẫu sao thì đều là tận hưởng.
… như chuyến đi xa lần này.
Ladakh nằm ở độ cao 3500m, là vùng biên giới chiến sự giáp ranh của Ấn Độ với Pakistan và Trung Quốc, đi ba mươi mét thì gặp một chú công an với khẩu súng bên người, đi 20 km là đến nơi quân đội đóng quân. Nhưng con người ở Leh (Ladakh) nơi tụi mình đến thì hiền hoà dễ chịu, có lẽ bởi văn hoá Phật Giáo chảy vào đời sống của mỗi người dân nơi đây. Leh (Ladakh) được ví như một Tây Tạng thu nhỏ, nơi mình bắt gặp vô số những lá cờ Lung Ta sắc màu tung bay trong gió, những phù đồ to nhỏ trắng tinh, những âm thanh kinh luân chầm chậm quay đều.
Những tu viện cổ và văn hoá Phật Giáo
Ghé thăm các tu viện là điều mà có lẽ ai cũng sẽ làm nếu đến Ladakh, bởi nét đặc trưng văn hoá nơi đây gắn liền với các câu chuyện được kể ở những Tu Viện và cũng bởi vì kiến trúc cổ độc đáo được xây từ ngàn năm trước. Phía trên là hình mình chụp lúc ở Tu Viện Hemis, nắng ở Ladakh những ngày chuyển giao hè thu đủ gắt để mình nép vào một bên hưởng tí gió mát, đủ trong để nhìn ngắm bầu trời xanh xa xa và đủ khiêm nhường để hoà chung với cảnh sắc xung quanh Tu Viện. Hemis mang vẻ ung dung của thời gian, chễm chệ ở đó qua bao thăng trầm của mảnh đất, tựa lưng vào núi cao và hướng mặt cầu an cho chúng sanh.
Một trong những hình ảnh của Phật Giáo ở đây mà mình rất thích đó là Trụ Kinh Luân (Bánh xe cầu nguyện). Kinh Luân được sử dụng cho việc hành trì tụng niệm, nếu an vị ở núi cao thì gió sẽ đến và mang những phước lành tới cho chúng sanh ở dưới, đặt ở trên lửa thì tịnh hoá thoát khỏi lầm than, khổ ải của quỷ đói, đặt ở trong nhà thì lòng an hoá giải mọi khổ đau. Trước khi bước vào các Tu Viện, mọi người sẽ được thực hành xoay bánh xe, tuy không phải là người theo Phật Giáo nhưng việc phát ý nguyện và nghe tiếng chuông kêu lúc Kinh Luân xoay cũng làm tâm mình tĩnh vô số phần.
Trụ Kinh Luân được đặt ở giữa thung lũng làng Hemis Shukpachan (Leh, Ladakh, Ấn Độ), xoay bằng sức nước của dòng suối từ trên núi chảy xuống.
Ngoài Kinh Luân thì cờ Lung Ta cũng là một hình ảnh xuất hiện nhiều trong Phật giáo Tây Tạng nói chung và ở Ladakh nói riêng. Những lá cờ Lung Ta được treo ở những nơi đón gió, với ý nghĩa mang lời cầu nguyện đi xa, cầu an cho chúng sanh.
Có những lần hữu duyên trong đời mà dù mong muốn thế nào cũng khó có thể có lần hai. Khi cả đoàn ghé ngang Tu viện Thiksey, chúng mình may mắn được một Thầy mời vào thư viện cổ, lắng nghe Thầy giảng Phật Pháp và dạy cách hành thiền. “Nếu đầu ốc rối quá, cứ nghĩ về quá khứ, cứ lo về tương lai, thì bắt đầu thiền với một bát nước đầy. Con leo núi, con lội suối hay bất cứ khi nào con cảm thấy hoảng loạn, hãy cố gắng giữ cho bát nước không đổ, tâm con sẽ nhẹ đi một chút". "Thưa thầy, dù công việc, gia đình, bạn bè, mọi thứ với con đang rất ổn nhưng con lại luôn thấy bất an, con không cảm thấy là mình có thể hạnh phúc sống cuộc đời này”. “Hà, con ổn mà, con sẽ ổn thôi, con chậm lại”. Đây là hạnh ngộ, bởi thỉnh thoảng thầy chỉ gặp một vài người, một vài linh hồn tổn thương cần giúp đỡ, nhưng lần này cả đoàn được ngồi trong không gian linh thiêng đó, được bao quanh bởi phước lành và an ủi.
Thung Lũng Nubra - Đèo Khardung La (Dãy Himalaya - 5.359m)
Đi ra xa khỏi những Tu Viện cổ, mình choáng ngợp bởi thiên nhiên của Ladakh. Những ngọn núi khô cằn xám tro trơ trọi giữa bầu trời xanh rộng lớn. Ôm trọn cả khung cảnh hùng vĩ vào đáy mắt, mình không khỏi băn khoăn rằng tạo hoá hào phóng hay là thiên nhiên khắc nghiệt với những người dân đang sinh sống ở độ cao trên 3000m. Dẫu câu trả lời như thế nào thì từ mảnh đất xa hàng ngàn cây số, mình được đi trên con đường này, ngắm nhìn thiên nhiên tráng lệ, đã là một phước lành.
Vào ngày di chuyển từ Leh đến thung lũng Nubra mình bị sốc độ cao và say xe do phải đi qua Khardung La - 5300m - con đèo cao nhất thế giới mà xe có thể đi qua được, cũng là con đèo rất nguy hiểm bởi đá lở từ vách núi còn bên kia là vực sâu. Mặc dù cũng cố gắng nhảy được vài ba tấm hình nhưng vừa xuống đèo sau khi gồng hết nổi thì mình nằm ói sấp mặt và cũng từ giã đồ ăn Ấn Độ từ đó. Dù vậy cơ bản trải nghiệm cũng không đến nỗi, tự tin đăng ký đi Everest Base Camp năm sau :”>
Hồ Pangong - vùng tranh chấp căng thẳng giữa Ấn Độ và Trung Quốc
Một trong những trải nghiệm đáng mơ ước trong chuyến đi lần này là nghỉ đêm bên cạnh Hồ Pangong tuyệt đẹp ở độ cao trên 4000m, xa xôi, lạnh lẽo và không có sóng điện thoại. Ở một nơi đẹp đẽ, gặp những người thú vị, tụi mình trân trọng những lần duy nhất và xem đó là cái duyên gặp gỡ, kéo nhau cùng ra bờ hồ rồi ngâm chân mình xuống làn nước lạnh cóng và cảm nhận từng đợt tê tái nhưng thoả mãn bởi những trải nghiệm chưa từng đi qua.
Ngày hôm sau lúc chuẩn bị đi về, tụi mình quay trở lại bờ hồ một lần nữa để thoả mãn cái ước muốn dù xa xôi và cách trở nhưng vẫn tìm đến được đây. Mình ngồi ở đó, bên cạnh bờ hồ hưởng thụ cái khí lạnh dưới 10 độ C, xuýt xoa trên những đầu ngón tay, an tĩnh và dễ chịu, không thể hiểu được cách đây không lâu trên dòng sông này đã từng có máu của những chiến sĩ đã ngã xuống vì tranh chấp giữa Ấn Độ và Trung Quốc.
Roadtrip to Hemis Shukpachan Village
Hai ngày cuối cùng tụi mình dành thời gian lái xe dọc đường cao tốc Srinagar - Ladakh để đến khu làng nhỏ Hemis Shukpachan nằm trong thung lũng bao quanh bởi trùng điệp cây xanh cách trung tâm thành phố Leh khoảng 70km. Khung cảnh hùng vĩ của thiên nhiên Ladakh hiện rõ hơn bao giờ hết, những thung lũng thoai thoải cằn cỗi không nhiều cây cỏ xen lẫn cùng đồi núi trơ trọi. Những đoạn đèo uốn lượn nhanh chóng được bỏ lại phía sau đoàn xe, mở lối cho những tia nắng nhè nhẹ khi cả đoàn đi qua từng khu vực làng nhỏ.
Trên đường đi tụi mình có dừng lại ở đồi Magnetic, ngọn đồi có nhiều bí ẩn vì nhiều người kể rằng phương tiện khi đi qua đoạn đồi này sẽ bị kéo lên phía trước bất chấp trọng lực, còn dân làng cư trú trên ngọn đồi cho rằng từng tồn tại một con đường dẫn mọi người lên thiên đường. Những người xứng đáng được kéo đến con đường trong khi những người không xứng đáng không bao giờ có thể đến được đó. Chắc đây cũng là lý do lúc tụi mình đi qua thì không cảm nhận được gì nhiều nhưng một số người đi qua cung đường này thì để ý có hiện tượng bỏ qua trọng lực kỳ lạ :)
Chợ Leh
Ngày cuối quay lại Leh để chuẩn bị bay về Việt Nam, tụi mình ghé chợ để mua ít đồ và dạo quanh thì tất cả hàng quán đóng cửa do biểu tình. Một dịp hiếm hoi được trải nghiệm vì chợ Leh vốn được quen với hình ảnh tấp nập nay lại vắng bóng không người. Hoa ở Leh rất đẹp và muôn sắc màu, đẹp nhất là khi hoà cùng bầu trời xanh những ngày đầu thu, làm mình mẩn mê mỗi khi nói về.
Chuyến đi này sẽ không trọn vẹn nếu thiếu đi những người bạn đồng hành đầy ắp tiếng cười, dù có những điều không thuận lợi, những câu chuyện không thoải mái. Mọi người đều trở thành một phần ký ức của nhau trong chuyến đi tuyệt vời tới Ladakh, những lối đi chẳng chung đường nhưng vô tình bắt gặp ở một điểm nhỏ. Mong rằng hành trình sắp tới của mọi người sẽ luôn nở rộ, những chuyến đi sẽ là những trải nghiệm diệu kỳ chưa từng cảm nhận qua. Yêu mến.
Ladakh, Ấn Độ - 09/2023.
Nếu bạn yêu mến mình và những gì mình ngỏ ở đây, thì mình có một cái link donation để bạn có thể mua cho mình 1 ly cà phê: https://www.buymeacoffee.com/thisislymisalreadytaken